|
|
|
01 Voorwoord
Een recordjaar
2024 was een jaar van contrasten voor PV CYCLE Belgium. Na het recordjaar 2023 kende de Belgische zonnepanelenmarkt een duidelijke terugval: het aantal op de markt gebrachte panelen daalde tot 2,3 miljoen – bijna een halvering ten opzichte van het jaar voordien. Die daling weerspiegelt meerdere factoren, zoals gewijzigde fiscaliteit, lagere energieprijzen en een verzadiging van de residentiële markt.
Tegelijkertijd steeg de hoeveelheid ingezamelde afgedankte fotovoltaïsche zonnepanelen spectaculair tot 1.491 ton – meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2023. Dit wijst op het ontstaan van een echte vervangingsmarkt: de eerste generatie zonnepanelen wordt steeds vaker vervangen door efficiëntere en goedkopere modellen.
Om deze stijgende volumes op te vangen, breidden we het netwerk van inzamelpunten in 2024 uit tot 100 locaties, verspreid over alle gewesten. Daarnaast werd een tweede recyclagepartner toegevoegd. Samen zorgen onze twee recyclagepartners ervoor dat waardevolle grondstoffen maximaal worden teruggewonnen en opnieuw ingezet in de circulaire economie.
De stijging van de ingezamelde volumes is wellicht een voorbode van wat de komende jaren te wachten staat. Het is dan ook geruststellend dat de milieubijdragen die vandaag en in het verleden werden betaald, worden gereserveerd als provisie om toekomstige inzamel- en recyclagekosten te kunnen dekken wanneer de huidige panelen het einde van hun levensduur bereiken.
Het intergewestelijk overleg om te komen tot een gemeenschappelijk kader voor de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid leidde ook in 2024 nog niet tot nieuwe regelgeving. De gewestverkiezingen hebben dit proces vertraagd.
We danken alle aangesloten bedrijven, overheden en andere stakeholders voor hun engagement en het vertrouwen in PV CYCLE Belgium. Samen zorgen we ervoor dat fotovoltaïsche zonnepanelen niet alleen bijdragen aan hernieuwbare energie tijdens hun gebruik, maar ook op een verantwoorde manier worden verwerkt aan het einde van hun levensduur
Johan Goossens - Country Manager Belgium
Steven Leeten- Voorzitter
|
|
|
02Zonnepanelen op de markt gebracht
Terugval in de markt van fotovoltaïsche zonnepanelen
De markt van fotovoltaïsche zonnepanelen kende in 2024 een aanzienlijke terugval ten opzichte van het recordjaar 2023. Deze daling is het gevolg van verschillende factoren, waaronder gewijzigde fiscale maatregelen, dalende energieprijzen en een verzadiging van de residentiële markt. In totaal werden in 2024 ongeveer 2,3 miljoen nieuwe fotovoltaïsche panelen aangegeven bij PV CYCLE Belgium, bijna een halvering ten opzichte van het voorgaande jaar.
Ondanks deze terugval is het aantal aangesloten bedrijven licht gestegen tot 412, wat een netto groei van 12 bedrijven betekent. Dit suggereert dat ondernemingen actief blijven in de sector en nog steeds toekomstpotentieel zien in de Belgische markt.
|
|
|
03Operationele resultaten
Netwerk van inzamelpunten breidt uit
Afgedankte zonnepanelen kunnen via twee kanalen worden afgevoerd. Voor kleinere hoeveelheden (tot 40 panelen) biedt PV CYCLE Belgium een netwerk van inzamelpunten, verspreid over het hele land. Dit netwerk groeide in 2024 tot precies 100 inzamelpunten (61 in Vlaanderen, 37 in Wallonië en 2 in Brussel), een netto toename van 11 ten opzichte van het voorgaande jaar. De inzamelpunten zijn doorgaans bedrijven die zelf zonnepanelen verkopen en bereid zijn ruimte ter beschikking te stellen voor de ontvangst en tijdelijke opslag van afgedankte panelen.
Voor grotere hoeveelheden organiseert PV CYCLE Belgium een gratis ophaling op de locatie waar de panelen vrijkomen. In 2024 werd 79% van de afgedankte zonnepanelen op deze manier ingezameld, een hoger aandeel dan in 2023. Dit wijst op een toename van grotere installaties die ontmanteld worden, vaak afkomstig van bedrijfspanden.
Ingezamelde hoeveelheid meer dan verdubbeld
In 2024 zamelde PV CYCLE Belgium maar liefst 1.491 ton afgedankte zonnepanelen in, wat overeenkomt met ongeveer 75.000 panelen. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van de 658 ton in 2023 – een stijging van 127% op één jaar tijd.
Hoewel er in 2024 minder nieuwe zonnepanelen zijn geplaatst dan in 2023, is de ingezamelde hoeveelheid afgedankte panelen dus sterk toegenomen. Dit wijst op de opkomst van een vervangingsmarkt, waarbij oudere panelen worden vervangen door nieuwe, efficiëntere en goedkopere exemplaren. Grote investeerders spelen hierop in via zogenaamde ‘repowering’-projecten, waarbij volledige zonneparken worden vernieuwd.
Van de ingezamelde 1.491 ton panelen was 87,5% (1.305 ton) afkomstig uit Vlaanderen, 12,2% (182 ton) uit Wallonië en 0,3% (4 ton) uit Brussel. De duidelijke voorsprong van Vlaanderen is te verklaren door de vroege en grootschalige uitrol van zonnepanelen in deze regio.
Verwerking bij Belgische recyclagepartners
Bijna alle ingezamelde fotovoltaïsche zonnepanelen worden door PV CYCLE Belgium gerecycleerd in samenwerking met twee gespecialiseerde recyclagepartners in België: BNE Trading & Recycling in het noorden van het land en een samenwerkingsverband tussen Comet en Recma in het zuiden. Dankzij deze recyclageprocessen worden waardevolle grondstoffen zoals aluminium, andere metalen en glas teruggewonnen en opnieuw ingezet in de circulaire economie.
In 2024 werd 1.320,5 ton verwerkt door BNE Trading & Recycling en 143,4 ton door Comet/Recma, dat sinds 2024 als nieuwe partner actief is.
98% van de ingezamelde panelen zijn klassieke cSi-panelen (kristallijn silicium), die volledig door deze Belgische recyclagepartners worden verwerkt. De overige 2% (30 ton) bestaat uit CIGS-panelen (met koper, indium, gallium en selenium), die deels bij BNE en deels in Duitsland werden verwerkt (27,3 ton).
|
|
|
04Communicatie
In een markt in volle evolutie blijft het cruciaal dat producenten en invoerders goed geïnformeerd zijn over hun wettelijke verplichtingen. PV CYCLE Belgium blijft daarom sterk inzetten op gerichte communicatie en sensibilisering.
In 2024 was de organisatie opnieuw aanwezig op de toonaangevende vakbeurzen InterSolution in Gent (januari) en Solar Solutions in Kortrijk (oktober), om bedrijven rechtstreeks te informeren. Daarnaast werd gecommuniceerd via advertenties in gespecialiseerde vakmedia en via eigen digitale kanalen. De actieve aanwezigheid op LinkedIn leidde tot een verdere groei van het aantal volgers.
De opvallende stijging in ingezamelde volumes trok ook de aandacht van de bredere media. Zowel televisie als geschreven pers besteedden ruime aandacht aan de inzameling en recyclage van zonnepanelen, wat de zichtbaarheid van PV CYCLE Belgium aanzienlijk vergrootte.
Tot slot organiseerde PV CYCLE Belgium in 2024 haar eerste stakeholderforum met deelnemers, overheden, operationele partners, federaties en andere betrokkenen. Het event werd sterk gewaardeerd en krijgt zeker een vervolg in de komende jaren.
|
|
|
05Financiële kerncijfers
De daling in het aantal op de markt gebrachte zonnepanelen heeft rechtstreeks geleid tot een afname van de ontvangen milieubijdragen. Deze terugval werd versterkt door de verlaging van het bijdragebedrag per paneel: van €2 naar €1,50, een aanpassing die van kracht werd op 1 juli 2023. In totaal bedroegen de milieubijdragen in 2024 3,9 miljoen euro.
De milieubijdragen dienen ter dekking van de beheers- en operationele kosten van het systeem. Een belangrijk deel van deze middelen wordt echter gereserveerd als provisie, om toekomstige kosten voor inzameling en verwerking op te vangen wanneer de geplaatste zonnepanelen het einde van hun levensduur bereiken.
| 2023 (K EUR) |
2024 (K EUR) |
|
|---|---|---|
| Opbrengsten | ||
| Milieubijdrage | 8 596 | 3 908 |
| Kosten | ||
| Beheerskosten | 286 | 376 |
| Operationele kosten (inzameling en verwerking) | 151 | 267 |
| Voorzieningen | ||
| Voorzieningen voor toekomstige kosten | 6 579 | 5 358 |
|
|
|